Jean Mermoz

Jean Mermoz (Aubenton, Aisne 9 desimber 1901 – Atlantyske Oseaan, 7 desimber 1936) wie in Frânsk fleander, dy't troch in protte minsken as in held beskôge wurdt yn Argentynje en syn heitelân Frankryk, dêr't in protte skoallen en wegen nei him ferneamd binne. Yn Brazylje wurdt hy ek erkend as in loftfeartpionier, hoewol't mar in pear minsken dêr witte hoe grut at syn fertsjinsten yn de earste jierren fan de fleanderij yn Súd-Amearika feitlik west hawwe.

Earste flechten en begjin fan de "De line"

Mermoz gie 1922 by de Frânske Loftmacht en waard dêrnei útstjoer nei Syrje. Hy kaam 1924 werom yn Frankryk, nei Toulouse, nei't er faaks ien fan de fleanders mei it measte súkses yn de Syryske kampanje west hie. Letter gie Mermoz oan it wurk as piloat op in postfleanmasine yn tsjinst fan Latécoère. By it foarfleanen helle er sokke stunts út, om yndruk op de direksje te meitsjen, dat er hast syn oanstelling ferspile. Letter die er it rêstichoan oer en waard er oannaam. Dêr moete Mermoz Antoine de Saint-Exupéry ek foar it earst. Yn tsjinst fan de Compagnie Générale Aéropostale ,reizge Mermoz nei Marokko, Senegal en oare Afrikaanske kriten.

Yn 1926 kresjte er mei syn tastel yn de Sahara. Hy waard gizele troch in groep rebellearjende Tûaregs, mar oerlibbe it aventoer.

De gouden jierren

Latécoère sette 1927 útein mei it bouwen fan syn eigen merk fleanmasines om de âlde Breguet 14 út de Earste Wrâldkriich te ferfangen. It die bliken dat de Latécoère 25, (of "Laté 25") en letter ek de Latécoère 26 en Latécoère 28 goed foldienen op de flechten fan Marokko nei Senegal ; Mermoz hat dy nije types ferskate kearen sels flein op dy rûtes.

Afrika wie lykwols mar it begjin. Latécoère syn doel wie it stiftsjen fan in direkte loftline tusken Frankryk en Súd-Amearika. Tsjin 1929 waard dúdlik dat in kommersjele fleanrûte nei Súd-Amearika ekonomysk út koe foar Frankryk, dat Mermoz en oaren besochten oer de Andes hinne te fleanen. It die Mermoz bliken dat de fleanomstannichheden boppe de Andes swier wienen, dochs waard hy de wichtichste piloat fan it projekt, hy moast en soe de Stille Oseaan berikke. Dat slagge him, nei ferskate tuskenlâningen berikte er Santiago yn Sily. Yn dy tiid besleat er ek om nachts te fleanen, om tiid te besparjen, mei help fan ljochtbeakens en fjoerpylken. Syn kollega fleanders hienen frijwat muoite mei dy gefaarlike eksperiminten om’t sy wisten dat sy dat letter ek dwaan moasten at it slagge. Yn dy tiid wienen transatlantyske flechten noch net mooglik, stoomboaten ferbûnen beide helten fan de loftline.

Nei de flecht fan Saint-Louis, yn Senegal, nei Natal yn Brazylje 12-13 maaie 1930, wie de line lykwols kompleet. Spitigernôch die bliken dat de spesjaal tarette Laté 28 "Comte-de-la-Vaulx" net betrouber genôch wie, op de weromreis stoarte it tastel yn see. Mermoz, syn twa bemanningsleden en de post koe rêden wurde, mar it tastel gie ferlern.

Yn 1933 waard Mermoz beneamd tan algemien ynspekteur by Air France. Itselde jier kaam hy yn Argentynje oan dêr’t er tegearre mei Saint-Exupéry in wichtich persoan wie yn de begjinjierren fan wat letter Aerolíneas Argentinas wurde soe. Mermoz en Saint-Exupéry makken in protte gefaarlike flechten foar de nije maatskippij. Sy wurde beskôge as twa fan de meast wichtige manlju yn de skiednis fan de kommersjele fleanderij fan Argentynje. Fan 1934 oant 1936 fleach Mermoz 25 partikuliere ekspedysjes mei Latécoère 300 fleanmasines. Hy fleach yn 1935 ek mei de de Havilland DH.88 "Comet".

Ferdwining op see

Op 7 desimber 1936 krige Mermoz motorproblemen mei syn Latécoère 300 Croix du Sud. Om net wachtsje te hoegen op de tarieding fan in oar tastel sette er nei in hastige reparaasje wer yn itselde tastel ôf; hy wie benaud dat er oars de post te let ôfleverje soe. (Syn lêste wurden foardat er oan boar gie wienen: "Fluch mar, lit ús gjin tiid mear fergrieme.")

Fjouwer oeren letter ûntfong in radiostasjon in koart berjocht dêr’t Mermoz yn sei dat er de motor lofts-efter útsette moatten hie. It boadskip waard ynienen ûnderbrutsen. Fierder kamen gjin berjochten mear troch. Fan de Laté 300 en har bemanning waard nea wer in spoar fûn.

Der wurdt tocht dat de motor dy’t men besocht te meitsjen syn propeller yn de flecht ferlern hat. Meidat it ien fan de efterste propellers wie, sil de yn de rûnte giseljende losse propeller fermoedlik de sturt fernield hawwe sadat it tastel folslein ûnbestjoerber waard en fuortendaliks delstoarte. Henri Guillaumet, ien fan Mermoz syn kollegafleanders, hie in stikmannich moannen earder deselde problemen hân mei in foarste propeller, mar it wie him wol slagge om te lânjen.

Mermoz syn fleanmasines

Latécoère 25, F-AIEH
Latécoère 28 hydro, "Comte-de-la-Vaulx" F-AJNQ
Cams 56, F-ALCG
Couzinet 70, "Arc-en-Ciel", F-AMBV
Latécoère 300, "Croix-du-Sud", F-AKGF

Feiten Laté 300 "Croix du Sud"

tastelnûmer: F-AKGF
ôfmjittings: l. 26.2m x br. 44.2m x h. 6.5m
motors: 4× Hispano Suiza 12NER, wetterkuolle V12, 650 hk it stik
krúsfaasje: 160 km/o
maks. gewicht: 11.3 ton
fleanberik: 4800 km

Bemanning op 12 july 1936:

Jean Mermoz, piloat
Alexandre Pichodou, twadde piloat
Henri Ezan, navigator
Edgar Cruveilher, radio-telegrafist
Jean Lavidalie, boardwurktúchkundige

Wurk

Mes vols (Flammarion, 1937) : net dien makke samling tebektinken.
Défricheur du ciel (Bernard Marck (ed.), Archipel, 2006) : edysje fan Mermoz syn korrespondinsje fan 1921 oant syn dea yn 1936.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

It artikel is in oersetting fan Jean Mermoz út de Ingelsktalige Wikipedia.